Afgelopen zomer domineerden twee films blockbusters de bioscoop. De roze wereld van Barbie wist me te verrassen en was anders dan ik had verwacht. Toch ging mijn persoonlijke voorkeur uit naar die andere film, Oppenheimer. Een indrukwekkende biopic over de theoretisch natuurkundige, J. Robert Oppenheimer. De nieuwste film van Christopher Nolan is een indringende thriller met zelfs een vleugje horror. De man die verantwoordelijk was voor het maken van de atoombom is nu te zien op 4K Ultra HD, Blu-ray en DVD.

Plot: De jonge J. Robert Oppenheimer (Cillian Murphy) studeert aan de universiteit van Cambridge. Hij heeft het niet makkelijk en is een buitenstaander. Toch ziet de Deense natuur- en scheikundige Niels Bohr (Kenneth Branagh), die daar gastwetenschapper is, iets in de jonge Oppenheimer. Hij raadt hem aan theoretische natuurkunde in Göttingen te gaan studeren en dat is niet zonder succes. Na het behalen van zijn academische graad wil Oppenheimer het onderzoek naar de kwantumfysica in de Verenigde Staten uitbreiden en start met les te geven aan de Universiteit van Californië – Berkeley en het California Institute of Technology. Naast natuurkunde heeft Oppenheimer ook interesse voor filosofie, politiek én vrouwen. Hij trouwt met Katherine ‘Kitty’ Puening (Emily Blunt), maar heeft ook een affaire met Jean Tatlock (Florence Pugh), die lid is van de Amerikaanse Communistische Partij.
Na de ontdekking van de kernsplijting in 1938 beseft de geleerde dat dit ingezet kan worden als wapen.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt Oppenheimer in 1942 gevraagd door generaal Leslie Groves (Matt Damon) gevraagd om het Manhattanproject te leiden met als doel een atoombom te ontwikkelen. De joodse Oppenheimer is gedreven om de nazi’s voor te zijn in de ontwikkeling van een atoombom. Met een groep briljante geleerden gaat hij in het geheim aan de slag in Los Alamos, New Mexico. Na een succesvolle test wordt de bom uiteindelijk, in opdracht van president Harry S. Truman (Gary Oldman), ingezet om een einde te maken aan de Tweede Wereldoorlog. Op 6 augustus 1945 wordt de Japanse havenstad Hiroshima gebombardeerd en op 9 augustus 1945 de stad Nagasaki, waarna het Japanse Keizerrijk capituleert.

In de ogen van het volk is Oppenheimer een held, maar hij wordt zelf getergd door de gevolgen van van zijn uitvinding. Na de oorlog dringt hij aan op de beperking van de verdere ontwikkeling van kernwapens terwijl hij adviseur van de United States Atomic Energy Commission (AEC) is. Dit zorgt ervoor dat Oppenheimer in een kwaad daglicht komt te staan, daarnaast heeft AEC-voorzitter Lewis Strauss (Robert Downey Jr.) nog een persoonlijke vete tegen Oppenheimer en hij begint een hoorzitting om Oppenheimer door het slijk te halen. Het zorgt ervoor dat de invloed van Oppenheimer op het nucleaire beleid wordt beperkt en hij pas jaren later wordt gerehabiliteerd.

Het is moeilijk om een film van 3 uur met een enorme sterrencast kort te beschrijven. Er gebeurt zo veel in Oppenheimer. Niet alleen op persoonlijk, maar ook op politiek en wetenschappelijk vlak. Daarnaast bevat de film ook heel wat (historische) personages, maar het draait uiteindelijk allemaal om J. Robert Oppenheimer, die voortreffelijk wordt gespeeld door acteur Cillian Murphy. Het is de eerste keer dat Murphy een hoofdrol speelt in een film van Nolan. De twee hebben al vaker met elkaar samengewerkt. Murphy weet de eigenzinnige wetenschapper goed vorm te geven met zijn doordringende blik. Je zal maar voor de keuze staan om een dergelijk massavernietigingswapen te maken en te leven met de gevolgen van die uitvinding. Murphy weet de gedrevenheid, gevoelens en twijfels van Oppenheimer uitstekend te vertalen naar het witte doek (of in dit geval de 4K Utra HD disc). In Oppenheimer zien we de start van de wapenwedloop en het begin van de Koude Oorlog, maar de film is actueler dan ooit. Met de start van de oorlog in Oekraïne en alle wereldpolitiek daar omheen is de dreiging van inzet van nucleaire wapens weer aanwezig. Zijn we weer terug bij af of is de wereld door het gebruik van de atoombom slimmer geworden?

Christopher Nolan neemt ruim de tijd om de film op te bouwen. Ik zat een beetje tegen de drie uur aan te hikken, maar de film zit zo goed in elkaar dat de tijd voorbij vliegt. In het eerste gedeelte van de film worden de jonge jaren van  Oppenheimer belicht. Het grootste gedeelte van de film is echter toch weggelegd voor de ontwikkeling en de rampzalige gevolgen van de atoombom. Een beetje inlezen voordat je de film gaat bekijken kan geen kwaad. Het helpt als je een beetje bekend bent met de geschiedenis van Amerika na de Tweede Wereldoorlog. Het helpt om het slot van de film en het tijdsbeeld beter te begrijpen. Nolan doet zijn uiterste best om alles zo authentiek vorm te geven, maar slaat alleen de plank mis in de scène waarin Oppenheimer de Universiteit van Leiden bezoekt. Hij doet daar een poging om Nederlands te spreken. Zoals zo vaak in Amerikaanse films klinkt dat meer Duits dan Nederlands. Het is maar een klein stukje in de film, dus we zien dit maar door de vingers. Overigens is dit niet het enigste Nederlandse tintje aan de film. Opnieuw werkt Christopher Nolan samen met de Nederlandse cinematograaf Hoyte van Hoytema, die weer fantastisch werk aflevert.

Oppenheimer is gebaseerd op het het boek American Prometheus – The Triumph and Tragedy of J. Robert Oppenheimer door schrijvers Kai Bird en Martin J. Sherwin. Met hun boek wonnen de auteurs een Pulitzer Prize. De vergelijking tussen de mythologische Prometheus en Oppenheimer is snel gemaakt. Prometheus stal het vuur van de berg Olympus en gaf deze aan de mensheid. De oppergod Zeus strafte Prometheus hiervoor. Oppenheimer gaf de mensheid de atoombom, die een eind maakte aan de Tweede Wereldoorlog. Hij werd hier later voor “gestraft” door de maatschappij. Met Oppenheimer levert Nolan een andere film dan we van hem gewend zijn. Zijn science-fiction epossen, zoals Interstellar en Inception, zitten fantastisch in elkaar. Met de Dark Knight trilogie vond de regisseur Batman opnieuw uit. Oppenheimer is een stuk serieuzer. Hij kan hiermee minder afwijken van de werkelijkheid, omdat je met een biopic gebonden aan de geschiedenis van je personage. Toch weet hij natuurlijk een eigen draai te geven aan de film.

Oppenheimer 4K Ultra HD bevat in totaal drie discs. De 4K Ultra HD en Blu-ray disc bevatten alleen de film. De derde Blu-ray disc bevat een explosief aantal aan extra’s. Voor de liefhebbers is er ‘The Story of our Time: The Making of Oppenheimer’ (72 min), een uitgebreide making-of die alle aspecten over het maken van de film bespreekt. Het ‘Innovations in Film: 65mm Black and White film in Oppenheimer’ (8 min) is een informatieve feature over de speciale 65mm zwarte-witte film, die exclusief werd geproduceerd voor Oppenheimer. In ‘Meet the Press Q&A Panel: Oppenheimer’ (35 min) wordt Christopher Nolan geïnterviewd met onder andere schrijver Kai Bird. Wil je meer weten over Oppenheimer, ga dan zeker ‘To End All War: Oppenheimer & the Atmic Bomb (87 min)’ kijken. De documentaire bevat de echte Oppenheimer en veel historische informatie de maker van de atoombom. Verder bevat de disc nog enkele trailers.

De kwaliteit van de 4K Utra HD disc is geweldig. De beeldverhoudingen wisselen zich af van 1.78:1 en afwisselend 2.20:1. Een groot gedeelte van de film is geschoten met IMAX-camera’s, maar bevat ook zwart/wit beelden die zijn geschoten op 65mm film, die speciaal voor de film werd geproduceerd. Zie hiervoor ook de feature ‘Innovations in Film: 65mm Black and White film in Oppenheimer’. Het beeld spat werkelijk van het scherm af. Kleuren komen erg natuurgetrouw en helder over. Op de Blu-ray disc valt weinig aan te merken, maar is natuurlijk niet zo scherp als de 4K transfer. Voor geluid moeten we het doen met een DTS-HD MA 5.1-track. Hier heb ik verder geen commentaar op. Het geluid is vol met een prachtige score van Ludwig Göransson. Spreiding.

Eigenlijk moet je Oppenheimer in de bioscoop hebben gezien (het kan nog in Rotterdam), maar met deze uitgave zit je thuis ook goed. Je zal een film als Oppenheimer misschien niet zo snel verwachten op IOAM, maar dit geweldige epos van en door Christopher Nolan mocht niet op onze site ontbreken. Oppenheimer is een zeer interessante film geworden met een geweldige cast, waarbij Cillian Murphy echt alles geeft. Uitstekend beeld en geluid met nog eens geweldige extra’s Dit is een fysieke uitgave die eigenlijk niet mag ontbreken in je collectie. Zoek je nog een mooi cadeau voor onder de kerstboom? Dan zit je met Oppenheimer goed.